Quyền tự do ngôn luận ở Việt Nam được coi trọng
Theo thống kê của Datareportal và Wearesocial, tính đến đầu năm 2024, Việt Nam có hơn 78 triệu người dùng internet, trong đó có khoảng 72 triệu người dùng internet sử dụng mạng xã hội hằng ngày. Mạng xã hội không chỉ là nơi chia sẻ cá nhân, mà trở thành không gian công luận mới. Tuy nhiên không gian đó đang bị các thế lực thù địch, nhóm lợi ích và người dùng thiếu hiểu biết phát tán thông tin sai lệch, tạo dựng “diễn đàn độc hại” gây hoang mang dư luận, kích động thù hận và chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, làm suy giảm niềm tin người dân vào chính quyền, thể chế chính trị và các giá trị văn hóa truyền thống.
Ths Phạm Thị Hương, NXB Chính trị quốc gia Sự thật cho biết, hiện nay, các thế lực thù địch, phản động ra sức lợi dụng, xuyên tạc, tấn công trực diện vào nền tảng tư tưởng của Đảng, nhằm bác bỏ, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cũng như hệ thống quan điểm, đường lối của Đảng. Không chỉ vậy, thủ đoạn mới của chúng là chuyển từ bôi nhọ bằng luận điệu “du nhập ngoại lai”, “nhập khẩu lý luận” sang đánh tráo, thay thế các khái niệm, thổi phồng cái gọi là “chủ thuyết phát triển mới”, đối lập chủ nghĩa Mác với chủ nghĩa Lênin, kêu gọi dùng “chủ nghĩa Hồ Chí Minh” để thay thế chủ nghĩa Mác - Lênin mà cố tình lờ đi một sự thật hiển nhiên, rõ ràng rằng tư tưởng Hồ Chí Minh là sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào thực tiễn cụ thể của Việt Nam. Chúng còn ra sức rêu rao “đa nguyên chính trị, đa đảng đối lập là điều kiện cần thiết để thực thi dân chủ ở Việt Nam”. Chúng phát tán các thông tin, tài liệu, hình ảnh, video clip nội dung xấu, độc; đăng tải thông tin thật giả lẫn lộn nhằm đả kích, phủ nhận thành tựu đổi mới của Việt Nam. Lợi dụng công cuộc đấu tranh chống tham nhũng của Đảng và Nhà nước ta gần đây mà khoét sâu, bóp méo, cho rằng đây chỉ là sự “thanh lọc” trong nội bộ chứ không phải vì mục đích phục vụ sự phát triển của đất nước; rằng tham nhũng là bản chất của chế độ xã hội chủ nghĩa, rằng thể chế một đảng không thể chống được tham nhũng. Chúng lợi dụng các vấn đề dân tộc, tôn giáo, dân chủ, nhân quyền để chống phá Đảng, Nhà nước Việt Nam; truyền bá tư tưởng sùng bái lối sống, trào lưu, văn hóa phương Tây; phủ nhận và xúc phạm những giá trị văn hóa truyền thống, những chuẩn mực đạo đức xã hội…
Các thế lực thù địch, phản động đã tấn công trực tiếp vào nền báo chí cách mạng Việt Nam với chiêu bài “tự do báo chí”, “vi phạm quyền tự do ngôn luận”, hòng âm mưu tách báo chí khỏi sự lãnh đạo của Đảng, để báo chí mất phương hướng chính trị, mất tính chiến đấu.
Cụ thể ngày 16/1/2025, CPJ - một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại New York, Mỹ - công bố một báo cáo đưa cái nhìn phiến diện, lệch lạc, bóp méo sự thật. CPJ liệt kê danh sách 16 cá nhân mà CPJ cho rằng nhà báo bị giam giữ tại Việt Nam và chụp mũ Việt Nam đứng thứ 7 thế giới về đàn áp tự do báo chí. Đây là sự quy chụp trắng trợn, làm sai lệch bản chất sự việc. Thực tế 16 cá nhân bị bắt đó đã nghỉ việc tại cơ quan báo chí. Họ dùng các nền tảng mạng xã hội, đặc biệt là facebook, youtube, zalo, tiktok,… để đăng tải bài viết theo quan điểm cá nhân của họ. Như vậy, việc CPJ đánh lận giữa blogger và nhà báo để vu vạ, đặt điều sai trái trong những báo cáo của mình về tình hình tự do báo chí ở Việt Nam ẩn chứa nhiều dã tâm kích động, chống phá.
Dựa trên những báo cáo hằng năm của CPJ, một tổ chức phi lợi nhuận mang tên Quỹ nhân quyền (HRE9), có trụ sở tại New York, cũng hùa vào vu cáo Việt Nam “đàn áp tự do ngôn luận, tự do báo chí”, vi phạm tự do, dân chủ và nhân quyền.
Báo chí Việt Nam đã ngay lập tức vào cuộc phản bác những luận điệu sai trái của hai tổ chức trên, khẳng định các quyền tự do cơ bản của con người, trong đó có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí luôn được Đảng, Nhà nước Việt Nam coi trọng, bảo đảm thực thi một cách xuyên suốt, nhất quán.
Vũ khí sắc bén “trong sự nghiệp phò chính trừ tà”
Nhận thức rõ tác động tiêu cực của những thông tin xấu, độc, quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng đối với công tác tư tưởng; đồng thời, nhằm thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 25/10/2018 của Bộ Chính trị khóa XII về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới và Kết luận số 53-KL/TW, ngày 4/6/2019 của Ban Bí thư về việc chỉ đạo đấu tranh ngăn chặn, xử lý, gỡ bỏ, triệt phá tin giả, thông tin sai sự thật, độc trên internet, mạng xã hội trong thời gian qua, các cơ quan báo chí cách mạng Việt Nam đã thể hiện vai trò tích cực trong việc tuyên truyền, định hướng dư luận và phản bác thông tin sai lệch, là vũ khí sắc bén “trong sự nghiệp phò chính trừ tà” như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng căn dặn.
Thời gian qua, báo chí với vai trò xung kích, đi đầu đã đấu tranh với những luận điệu sai trái, xuyên tạc, bịa đặt của các tổ chức, phần tử phản động. Nhiều cơ quan báo, tạp chí đã xây dựng các chuyên trang, chuyên mục để đấu tranh chống lại những thông tin xấu, độc trên mạng xã hội.
Tại Đài TNVN, Kênh thời sự (VOV1) xây dựng hai chuyên mục chủ lực: “Nhận diện sự thật” và “Đảng trong cuộc sống” để tuyên truyền Nghị quyết 35 về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Trong 7 năm qua, hàng trăm chương trình được phát sóng, tập trung vào các vấn đề như: Phản bác luận điệu xuyên tạc chủ trương tinh gọn bộ máy của Đảng và hệ thống chính trị; Bác bỏ luận điệu phủ nhận sạch trơn công bằng xã hội ở Việt Nam; Không thể phủ nhận, xuyên tạc đạo lý “ăn quả nhớ người trồng cây của dân tộc Việt Nam…
Chuyên mục “Nhận diện sự thật”trên Báo điện tử Tiếng nói Việt Nam.
Trên Báo điện tử Tiếng Nói Việt Nam cũng có chuyên mục “Nhận diện sự thật”, Kênh Đối ngoại (VOV5) có chuyên mục “Việt Nam - kiên định con đường đã chọn”… luôn có nhiều bài nhận diện những thông tin sai lệch, xấu độc; tăng cường đăng tải các thông tin tích cực, chính thống; khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng trong kỷ nguyên mới…
Ngoài ra, chuyên mục “Bình luận - phê phán” của Báo Nhân Dân, tạp chí Quốc phòng toàn dân”; “Chống diễn biến hòa bình” của Báo Công an nhân dân; “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng” của Tạp chí Cộng sản, Báo Quân đội nhân dân, VietnamPlus, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam… Tạp chí Tuyên giáo phối hợp với Báo Nhân dân, Quân đội nhân dân, Công an nhân dân và Tạp chí Cộng sản thường xuyên điểm các bài về chống các luận điệu xuyên tạc, thù địch trong chuyên mục “Chống diễn biến hòa bình” trong chương trình điểm báo tuần.
Các chuyên mục này đề cập nhiều nội dung đa dạng, phong phú, trong đó nổi bật là các bài phân tích, bình luận, phê phán các thông tin không đúng sự thật, bịa đặt, quan điểm sai trái của thế lực thù địch, các phần tử cơ hội chính trị, phản bác những lời nói, hành động thiếu thiện chí nhằm hạ thấp vai trò lãnh đạo của Đảng, chia rẽ Đảng với quần chúng; phản bác các vu cáo về việc Việt Nam vi phạm nhân quyền, đàn áp tôn giáo; phê phán những quan niệm lệch lạc về phát triển kinh tế, văn hóa - văn nghệ, đạo đức lối sống…
Đặc biệt, từ khi có Nghị quyết số 35-NQ/TW, hệ thống các cơ quan báo chí đã thành lập nhiều phòng, ban chuyên trách, tổ chức theo dõi, cập nhật thông tin, diễn biến tình hình thời sự để đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Nhiều tờ báo đã tập hợp được đội ngũ nhà khoa học, nhà lý luận, nhà hoạt động thực tiễn có uy tín tham gia tọa đàm, hội thảo, viết bài phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Một số báo đã tổ chức tốt các diễn đàn trực tuyến, thông qua đó định hướng chính trị, tư tưởng và nâng cao nhận thức cho các tầng lớp nhân dân về các vấn đề “nóng”, các quan điểm sai trái, thù địch, các thông tin xấu, độc và những vấn đề mà dư luận quan tâm. Nhiều cơ quan báo chí đã phát huy hiệu quả hoạt động của các trang, nhóm, blog, kênh youtube, tài khoản mạng xã hội,… chủ động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, các thông tin xấu, độc. Việc ngăn chặn, giám sát, triệt phá các thông tin xấu, độc từ các báo, đài, các kênh báo mạng trong và ngoài nước được các cơ quan chức năng và cơ quan báo chí quan tâm đẩy mạnh, xử phạt nghiêm các vi phạm trong hoạt động báo chí.
Hiện nay, những vấn đề toàn cầu hóa liên quan đến chính trị, an ninh, môi trường, dịch bệnh,… tiếp tục diễn biến phức tạp và khó lường. Ở trong nước phát triển kinh tế - xã hội chưa bền vững, nhiều điểm nghẽn, nút thắt, nhất là về thể chế chưa được tháo gỡ. Những khó khăn, hạn chế là mảnh đất để các thế lực thù địch thực hiện âm mưu, thủ đoạn chống phá Đảng, Nhà nước, chế độ.
Những giải pháp đồng bộ
Theo PGS. TS Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, để phát huy vai trò của báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch đạt kết quả tốt, chúng ta cần thực hiện đồng bộ các giải pháp sau.
Một là quán triệt và thực hiện đầy đủ nguyên tắc Đảng lãnh đạo toàn diện công tác báo chí.
Hai là thể chế hóa quan điểm của Đảng về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch thành các quy định của pháp luật, gắn với sửa đổi bổ sung Luật Báo chí năm 2016 và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Ba là đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ, tập trung xây dựng đội ngũ công tác cán bộ vừa hồng vừa chuyên, có đủ năng lực, trình độ, ngang tầm nhiệm vụ, liêm khiết, tận tụy.
Bốn là tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ trong hoạt động của các cơ quan báo chí để nâng cao hiệu quả thực hiện nhiệm vụ theo dõi, giám sát thông tin, kịp thời phát hiện, cảnh báo, dự báo chính xác luồng thông tin xấu độc, các quan điểm sai trái, thù địch.
Năm là tăng cường liên kết, phối hợp giữa các cơ quan báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, để phát huy sức mạnh tổng hợp của báo chí cách mạng Việt Nam.
Bà Phạm Thị Hương, NXB Chính trị quốc gia Sự thật thống nhất cao với ý kiến báo chí, truyền thông phải nhất quán nguyên tắc hoạt động dưới sự lãnh đạo toàn diện của Đảng như PGS. TS Lê Văn Lợi đưa ra và cho rằng, các cấp ủy, lãnh đạo các cơ quan báo chí từ Trung ương đến địa phương, đặc biệt là các cơ quan báo Đảng, báo chính quyền, các cơ quan báo chí lớn phải xây dựng được chiến lược, kế hoạch thông tin, tuyên truyền trong từng giai đoạn, thời kỳ để luôn chủ động, nhạy bén, kịp thời, sáng tạo, hiệu quả trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch các luồng thông tin xấu, độc.
Bên cạnh đó, cơ quan quản lý Nhà nước về báo chí, truyền thông cần tiếp tục thực hiện nghiêm các quy định về siết chặt kỷ luật, kỷ cương hoạt động, kịp thời phát hiện sai phạm của nhà báo, cơ quan báo chí để đôn đốc, nhắc nhở, xử lý kịp thời, tránh tình trạng nhà báo bị các thế lực thù địch lợi dụng, mua chuộc, khống chế tiếp tay cho lập trường, quan điểm chống phá của chúng.
PGS.TS. Hoàng Phúc Lâm, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cho rằng, trong bối cảnh các thế lực thù địch, phản động không ngừng chống phá Đảng, Nhà nước và chế độ ta bằng những luận điệu xuyên tạc, tinh vi thì báo chí phải là lá chắn vững chắc, là vũ khí sắc bén trên mặt trận văn hóa - tư tưởng. Điều này đòi hỏi các cơ quan báo chí phải chủ động, kịp thời nhận diện, đấu tranh trực diện với thông tin sai trái bằng những lập luận chặt chẽ, bằng chứng thuyết phục, hình thức thể hiện phù hợp, dễ tiếp cận. Việc xây dựng các chuyên mục, tuyến bài chuyên sâu về bảo vệ nền tảng tư tưởng, tăng cường các bài viết chính luận sắc bén có tính chiến đấu cao là việc làm thường xuyên, liên tục của báo chí.
Theo TS Đỗ Văn Quân, Viện Kinh tế - Xã hội và Môi trường, báo chí có chức năng kiểm soát những biểu hiện tiêu cực của dư luận xã hội bằng cách cung cấp thông tin chính xác, khách quan, kịp thời. Báo chí đấu tranh phản bác thông tin sai lệch, luận điệu thù địch bằng những lập luận sắc bén với những chứng cứ thuyết phục sẽ chặn đứng làn sóng dư luận tiêu cực. Trong quản lý xã hội hiện đại, báo chí chủ động định hướng dư luận xã hội kịp thời theo hướng tích cực và đúng đắn. Trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của các nền tảng thông tin, các phương tiện truyền thông xã hội, định hướng dư luận xã hội giúp ngăn chặn và kiểm soát hiệu quả các thông tin sai trái, xuyên tạc, phản động. Việc định hướng dư luận xã hội không chỉ là việc phản ứng trước các tình huống xảy ra, mà còn là hành động chủ động tạo dựng những giá trị tích cực, xây dựng niềm tin vững chắc cho quần chúng, góp phần nâng cao nhận thức, giác ngộ cách mạng và khơi dậy tinh thần yêu nước, trách nhiệm xã hội. Khi dư luận xã hội được định hướng đúng đắn, nhân dân sẽ có cách nhìn nhận khách quan, khoa học về các vấn đề trong xã hội, qua đó dễ dàng chấp nhận và ủng hộ các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.
Theo VOV
Link: https://vov.vn/chinh-tri/bao-chi-cach-mang-la-chan-vung-chac-tren-mat-tran-van-hoa-tu-tuong-post1207603.vov